Verslag: bezettingen!

Maandag 13 mei barstten de studentenprotesten weer los. Na een week van barricades en politiegeweld waren er op campussen door heel Nederland walk-outs, waarbij medewerkers en studenten massaal hun onderwijsgebouwen verlieten om steun te betuigen aan de bruut neergeslagen studentenprotesten. Na de walk-outs ontstonden er op veel campussen tentenkampen. ROOD-leden doen verslag.

De maandag markeerde de eerste dag van de tweede week van de studentenintifada in Nederland. Er was een landelijke walk-out en kampementen kwamen op in vele steden. Leden in Eindhoven, Groningen, Nijmegen en Utrecht doen verslag.

Utrecht

Maandag 13 mei was een van de minder geslaagde dagen op de Universiteit Utrecht, niet omwille van het aantal mensen die op kwam dagen - dat waren er honderden - maar omwille van een organisatorisch probleem.

De dag begon goed. Een walkout op alle afdelingen van de universiteit die langzaam naar de Uithof trok zorgde voor honderden aanwezigen op een demonstratie voor het bestuursgebouw van de UU. Vanaf hun balkon boven de entree van het bestuursgebouw keken leden van het bestuur naar de demonstratie. Daar werden speeches gehouden en werd een lijst opgenoemd van al het academisch personeel die vermoord was in de afgelopen maanden door Israëlische aanvallen. Halverwege het opnoemen van de lijst was één van de bestuursleden breedsmonds glimlachend te zien.

Na ongeveer een uur aan leuzen en speeches kwam de vicevoorzitter (de rector magnificus en voorzitter weigerden te komen) naar buiten om met ons in gesprek te gaan. Doordat er geen versterkt geluid was kon enkel de voorste rij volgen wat er werd gezegd, wat voor veel verwarring zorgde achterin. Na het gesprek, waarin een aantal directe eisen (die niet gelijkliepen aan de eisen die eerder op de bezettingen gesteld werden en waar de aanwezigen ook geen invloed op hadden) opgenoemd werden besloten de organisatoren om in een afgesloten ruimte een gesprek te gaan met de vicevoorzitter nadat deze halve toezeggingen gedaan had. De UU zou de banden gaan heroverwegen. Daarbij werd geen deadline genoemd voor die heroverweging; Een doorzichtige poging om er pas na het afsterven van deze opstand op terug te komen dus.

Het gesprek die de organisatie met de vicevoorzitter binnen voerde duurde en duurde maar, waardoor een groot deel van de demonstranten, die al nauwelijks een idee hadden wat er nou gaande was, afdropen. Toen de organisatie terugkwam van het gesprek was er misschien nog één op de zes studenten aanwezig en werd het protest ontbonden.

Gelukkig is dit niet het laatste wat de studenten in Utrecht van zich hebben laten horen, daarover in een volgend verslag meer.

Eindhoven

De eerste dag begon sterk. Samen met de rest van de actievoerders verzamelden ROOD-leden buiten de universiteit, waar een korte briefing werd gehouden en mensen na dagen van online communicatie elkaar voor het eerst in het echt zagen. De demonstranten splitsten zich op in 3 groepen, om zo in een bonte stoet vanaf verschillende richtingen het terrein van de Technische Universiteit Eindhoven op te lopen.

Eenmaal aangekomen stond het kamp snel overeind. Het energieniveau lag hoog, er heerste een kameraadschappelijke sfeer en de daadkracht was te voelen in de lucht. Binnen no-time hadden de demonstranten alles opgezet, met hulp van een grote groep steunbetuigers van onder andere de Design Academy. Ondertussen begon de media al langs te komen en kwamen de campusbeveiliging een praatje doen. Ook Left Laser was er vanaf het begin bij. Het solidariteitskamp was écht begonnen

De dag verliep redelijk vlekkeloos. ‘Er waren geen demonstranten die ons irriteerden, noch politie die ons lastig viel, vertelt een aanwezig, ROOD-lid. ‘De politie viel ons niet lastig, en de steward-trainingen en legal briefins verliepen rustig. Er werd een bibliotheekje met socialistische en anti-imperialistische boeken opgezet, mensen waren aan het knutselen, terwijl anderen klommen in bomen om Palestijnse vlaggen op te hangen.’

Door de dag heen begon de actie zijn tol te eisen op de organisatoren. Zware regenval maakte het kamp onbewoonbaar, maar de actievoerders waren hier voor een reden, en deze negatieve energie werd snel omgezet in actie. Het kamp werd snel verplaats naar de overkapping voor de bibliotheek, waar de demonstranten beschermd van regen en wind verder konden strijden. ‘We begonnen toen in grote groepen te demonstreren tegen de medeplichtigheid van de TU/e in de genocide van de Palestijnen, door een mars te houden door verschillende campushallen’, vertelt VO* lid van ROOD. ‘Heel veel mensen kwamten toen langs om steun te betuigen. We hoorden veel lieve woorden, en er werd ook eten uitgedeeld door steunbetuigers.’

Toen negen uur er aan zat te komen moesten de demonstrangen nadenken of ze gingen escaleren, en hoe ze dat wilden doen. Terwijl ze druk in discussie waren over hoe ze de komende nacht zouden doorbrengen en hoe om te gaan met eventuele arrestaties, kreeg een van de organizers een bericht van de gemeente. Volgens de Wet Openbare Manifestaties hadden de demonstranten het recht te blijven staan! De gemeente gaf aan geen zin te hebben om het kamp te ontruimen, waardoor de demonstranten ongestoord op het terrein konden overnachten. ‘Dat was gelijk te merken in de sfeer van het kamp’, aldus een aanwezig ROOD-lid.

Groningen

Op 13 mei rond 11 uur s’ochtends begon de bezetting van de RUG bij het Harmoniegebouw. Het was onzeker hoe lang de bezetting zou gaan blijven, nadat de week van te voren in Amsterdam de politie gewelddadig ingreep. Y* van ROOD Leeuwarden was rond 5 uur samen met andere leden van ROOD Leeuwarden op de bezetting aanwezig. ‘Toen zat het plein al redelijk vol. Ik zag gelijk veel van mijn kameraden en studiegenoten’, vertelt hen. ‘Ik was ook gelijk onder de indruk van de chants en speeches.’

De bezetting werd jammer genoeg niet met rust gelaten. Y vertelt dat er tegendemonstranten aanwezig waren. ‘Maar die zijn zonder geweld en zonder ingreep van handhaving vreedzaam weggejaagd.’

De demonstranten kregen in het begin van de avond te horen van de gemeente dat ze mochten blijven zolang ze vreedzaam bleven en de weg niet blokkeerden. ‘Daar werd met veel blijdscap op gereageerd’, vertelt hen. Het zorgde dan ook meteen voor actie. De demonstranten begonnen meteen met het verdelen van night-shifts en het indelen van slaapplekken.

De bezettingen hebben het doel om de publieke mening te verschuiven en om de steun naar Israëlisch universiteiten van de universiteiten te beïndigen. Als ROOD steunen we dit volledig, ook doormiddel van onze leden. Zo proberen we indirect mee te helpen met het stoppen van de genocide in Palestina.

Nijmegen

Terwijl de walkouts in alle andere steden om 11 uur begonnen, begon die in Nijmegen om half twee. Maya Wind, auteur van Towers of Ivory and Steel: How Israeli Universities Deny Palestinian Freedom, kwam nameliijk een lezing geven. Deze lezing begon om kwart over twaalf, en de organisatie van de walk-out kon de grote opkomst goed gebruiken voor het protest dat volgde.

Na afloop van de lezing liepen om half twee namelijk honderden mensen het collegezalencomplex en omliggende gebouwen uit, om op het Erasmusplein te demonstreren tegen het brute politiegeweld dat de knokploeg van het kapitaal de vorige week had gebruikt. ‘De opkomst was gigantisch’, vertelt ROOD-lid MA*, die de op het protest de chants leidde. ‘Het waren zo veel mensen, dat ik het zelfs spannend begon te vinden.’

Iets voordat de walk-out begon, was een andere groep mensen achter het collegezalencomplex begonnen met de opbouw van het kampement. ‘Dat moest snel gebeuren’, vertelt E*, ook lid van ROOD. ‘We moesten het kampement opgebouwd hebben, zodat de demonstranten bij aankomst al flink aantel tentjes zouden zien.’

Zo gepland, en zo geschiedde. Na een kleine tien minuten demonstreren riep M door de microfoon dat de demonstranten naar het veldje achter het collegezalencomplex zouden gaan lopen. Na een korte mars van zo een 100 meter kwamen ze daar aan, en gingen de honderden demonstranten om het veldje heen staan. Sommigen kwamen het veld op, en sommigen gingen een tentje opzetten. Er was nog geen agent te bekennen.

Dit alles werd gevolgd door een interessant en gevuld programma. De demonstranten konden onder andere speeches volgen, lezen in de bibliotheek, en in de avond werd er voor eten gezorgd. Voor een kleine vergoeding van twee euro konden demonstranten een maaltijd met onder andere rijst, groenten, dahl en baklava kopen. Na het eten werd er door ROOD een boekenclub verzorgd, waar twee Marxistisch-feministische teksten werden besproken. Het was het einde van het programma, maar er werd nog volop nagepraat voordat de demonstranten gingen slapen. Al met al was het een strijdbare, gezellige dag, met zeer weinig ongeregeldheden. Een van de weinige minpuntjes was echter dat het bestuur van de universiteit tijdens de onderhandelingen geen enkele concessie heeft gedaan.

Op dinsdag gingen vele van de kampementen door. Sommigen, zoals die in Amsterdam, waren echter al beeïndigd. Die in Eindhoven, Nijmegen en Groningen echter nog niet.

Eindhoven

Na een verkwikkende slaap ging het protest verder. Er werd eten gebracht en uitgedeeld, speeches gegeven en met kameraden overlegd wat de volgende stap zou zijn. ‘Ik heb prima geslapen’, stelt VO, die de nacht doorbracht.

Intussen had het College van Bestuur (CvB) van de TU/e laten weten in gesprek te willen over de eisen van het protest. Die eisen waren de volgende: onthul de banden met Israëlische banden en instituten, verbreek de samenwerking, en sta op voor studenten en docenten in Gaza. Een drietal studenten ging met hen in gesprek, maar de beslissing van het CvB liet op zich wachten. In die tijd werd besloten tijdens het ‘Europees innovatiedebat’ tussen EU-parlementariërs, dat in een ander gebouw plaatsvond, te laten horen wat Eindhovense studenten vinden van hun inactie omtrent de massamoord in Gaza.

Het CvB liet uiteindelijk weten niet verder in te gaan op de eisen, die al eerder in een open brief waren gedeeld. De Design Academy Eindhoven, die niet aan de TU/e gelieerd is, verbreekt wel de academische banden met Israel. Hierop is besloten het kamp op te doeken, en een andere keer verder te gaan. Één ding is zeker: de genocide in Gaza, de bezetting van Palestina en de totale onverschillendheid van onze universiteiten kunnen niet onbeantwoord blijven. De geleerde lessen en gesmeede banden van het protest blijven bestaan, en de beweging voor de bevrijding van het Palestijnse volk zal alleen maar sterker worden.

Groningen

Op de tweede dag was het verrassend rustig op de universiteit. Af en toe kwam er een politieauto langs en er waren 2 handhavers die de dingen een beetje in de gaten houden. ‘Na het politiegeweld in Utrecht was dit erg mooi om te zien’, vertelt F*, ook ROOD-lid.

Vanuit alle hoeken van het linkse politieke spectrum kwamen kameraden het protest steunen. ROOD-leden zaten gezellig te kaarten met anarchisten, en gingen tentjes opzetten met iemand van University Rebellion. ‘Soms begon ik bijna te vergeten dat we nog op een protest waren’, zegt F.

Ook waren er meerdere workshops en activiteiten voor leden om te doen, zoals watermeloenoorbellen maken en gedichten schrijven, waar ook veel mensen plezier aan hadden. Het was zo succesvol dat aan het einde van de dag een hele weekplanning bekend werd gemaakt, met dingen als concerten en gezamenlijke maaltijden.

Behalve een zionist die af en toe langs kwam was de rest van de dag ook echt rustig verlopen. ‘Als je de encampments laat staan en niet bij het eerste beetje gedoe de politie belt, dan kan het zeker best gezellig gaan’, stelt F. Zo had het in Amsterdam en Utrecht ook kunnen gaan.

Nijmegen

De tweede dag was in Nijmegen nog rustiger dan de eerste. ROOD-lid ME* coördineerde de EHBO, en is positief over het aantal incidenten. ‘We hebben nog bijna niemand hoeven te helpen, en al helemaal niet voor geweldsgerelateerde incidenten.’ De tweede dag werd ook drukker: nog meer tenten voegden zich bij het kamp, en aan het einde van de dag barstte het uit de voegen en is een tweede grasveld geclaimed.

Opnieuw zorgde de organisatie voor een gevuld programma. Er waren wederom speeches, onder andere van Samidoun, en rond vijf uur was er een protest, waar weer honderden mensen op af kwamen. Aan het einde van de dag speelde een bandje, en er werd een grote Palestijnse vlag op het Erasmusgebouw geprojecteerd. Er liep soms een agent over het terrein, maar een ontruiming bleef uit.

Aan het einde van de dag vondt er ook een ROOD-overleg van de Nijmeegse dinsdaggroep plaats. Naast de normale aanwas sloten ook zes geïnteresseerden zich aan bij het overleg. Ze vonden het erg interessant, en ze wilden graag nog een keer langs komen.

De enige tegenvaller van de dag was dat het College van Bestuur nog steeds geen van de eisen wilde inwilligen. De onderhandelingen liepen spaak. ROOD-lid T*, een van de onderhandelaars, is teleurgesteld. ‘Ik had gehoopt dat we er snel uit zouden komen. We blijven echter zitten totdat onze eisen zijn ingewilligd.’

Er is echter ook een lichtpuntje: de studentenraad heeft besloten dat ze de eisen van de demonstranten steunt. Dat stemt V*, lid van ROOD en zittende in de studentenraad voor studentenpartij de Knokpartij, positief. ‘Als Knokpartij steunen we de eisen al sinds jaar en dag, maar tot nu toe konden we de rest van de studentenraad niet overtuigen. Hopelijk kunnen de onderhandelaars de steun van de raad gebruiken in de onderhandelingen.’

Woensdag 15 mei was Nakba-dag, waarop we de Nakba, wat 'catastrofe' betekent, herdenken. Tijdens de Nakba werden honderdduizenden Palestijnen ontheemd. Op deze dag ontstonden er meerdere bezettingen, zoals in Utrecht en Wageningen. Sommigen gingen door, zoals die in Nijmegen.

Wageningen

15 mei merkte de eerste dag van het Wageningse tentenkamp. Studenten hebben de brug tussen Forum en Orion bezet, en aan de leuning van de brug werden leuzen gehangen. Voor de ingang van de brug verscheen al gauw een banner met ‘Liberated Zone’ erop. Op de brug zelf werden tenten en zeilen tegen de zon (en later ook de regen) neergezet. Een XR-lid gaf een kleine training de-escalatie, en het kamp was van start.

Na de training begon het echter keihard te regenen. Dat mocht de moed echter niet drukken, en alle demonstranten verzamelden onder de zeilen op de brug. De sfeer bleef zeker optimistisch.

Later op de middag hebben de woordvoerders gepraat met het bestuur van de WUR over de eisen, omdat ze wilden dat de eerste eis zo snel mogelijk ingewilligd werd. De eerste eis is om alle Israëlische banden van de universiteit openbaar te maken. Met succes: het bestuur beloofde in kaart te gaan brengen met welke Israëlische universiteiten ze samenwerken. Aan het eind van de dag kwam het bestuur naar de brug om te vertellen dat de demonstranten mogen blijven, en dat ze morgen verder willen praten over de eisen. Ze faciliteerden het protest zelfs, door twee Dixies laten brengen voor de nacht.

Ondanks een paar zionisten die iets schreeuwden en snel weer wegfietsten is de dag rustig verlopen, en hing er aan het eind van de avond een gezellige sfeer.

Nijmegen

Op de derde dag was het tijd voor een eerste, kleine escalatie. Na de dagelijkse vergadering om 11 uur was het tijd om met zo veel mogelijk mensen naar het college van bestuur te marsen. Het werd omgeroepen, en om kwart over twaalf gingen de demonstranten op pad. Tijdens de mars waren er honderden studenten en werknemers aanwezig. ‘Er waren denk ik ongeveer 30 mensen bij de algemene vergadering’, vertelt T*, lid van ROOD. ‘Dus ik was heel erg verrast toen ik al deze mensen zag. Het liet me weer de grote steun zien die deze beweging geniet.’ Tijdens de mars zwaaiden ROOD-vlaggen alom rond en brachten we een banner van ROOD met ‘uni cut the ties / breek de banden’ mee.

Eenmaal aangekomen bij het bestuursgebouw was het tijd om een delegatie naar binnen te sturen. Het was echter niet enkel de delegatie die de organisatie naar binnen wilde sturen: ook het spandoek en een aantal mensen met roodgeverfde handen moest mee naar binnen. Helaas ging de woordvoerder niet gelijk akkoord, omdat hij liever een klein groepje had. Na wat gehannes en gehachel ging hij toch overstag, en konden dertien actievoerders, inclusief onderhandelaars, naar binnen.

Binnen was er niet veel tijd voor gesprek. Het doel was namelijk simpel: de demonstranten wilden het CvB laten horen dat ze ontevreden waren met de eisen. Op dinsdag hadden ze namelijk tegen het CvB gezegd dat ze binnen een etmaal een lijst wilden hebben van alle samenwerkingen met Israëlische instituten, en deze eis was nog niet ingewilligd. De woordvoerder hield daarom een kort praatje, en we vertrokken weer.

Richting de avond was er een enkele tegendemonstrant. Een vrouw liep, met een Israëlische vlag op haar rug en een vlag met een duif erop in haar handen, richting het kampement. ROOD-lid T zag deze persoon aankomen vanuit een van de gebouwen, en snelde naar buiten om een van de leden van het safety-team te waarschuwen. De spoed was echter onnodig: de demonstrant was een bekende van een van de personen op het kamp, en er werd met haar gepraat, waarna de twee bekenden naar het kantoor van het bestuur liepen.

De rest van de dag verliep vreedzaam. In de avond en middag waren er meerdere muziekacts, en alle demonstranten amuseerden zich kostelijk. Het kamp werd ook wederom uitgebreid: een derde grasveld werd geclaimed, en inmiddels waren er zo een zestig tenten op het kamp.

Tijdens de gehele actie is ROOD volop aanwezig. ROOD-leden waren actief in de organisatie, verzorgden banners, en hielpen waar ze konden. Daarnaast werden er door ROOD-leden boekjes uitgedeeld, met daarin een viertal artikelen. Twee van deze artikelen zijn geschreven door ROOD, een ander artikel is geschreven door studentenpartij de Knokpartij, en een vierde artikel is geschreven door NijmegenForPalestine. De ROOD-artikelen zullen hopelijk spoedig op de site te vinden zijn. Op al deze manieren proberen wij de demonstranten te helpen en te organiseren, en proberen wij ervoor te zorgen dat de arbeidersklasse haar weg naar het socialisme vindt. Want zonder een einde aan het kapitalisme, is een einde van imperialisme ondenkbaar.

Nijmegen

Op donderdag werd er, zoals eerder beloofd tegen het bestuur, weer een mars georganiseerd. Er zat echter een addertje onder het gras: in plaats van dat de mars naar het bestuursgebouw liep, besloten de actievoerders een collegezaal te bezetten.

Dat ging als volgt: in de te bezetten zaal was, voordat de demonstranten naar binnen gingen, een lezing gaande over het tentenkamp. Aan het einde van de lezing snelde een van de dmeonstranten naar voren, om aan de zaal mede te delen dat deze collegezaal tot zes uur bezet was. Er klommen ook demonstranten op het dak, om daar met Palestijnse vlaggen te zwaaien. Daarna hebben de demonstranten meerdere lezingen gehouden, onder andere over dekolonisatie van het curriculum.

Deze dag was er ook een spoedoverleg tussen de studenten- en ondernemingsraden en het college van bestuur. Daarin ging het onder andere over het kamp en de eisen van de demonstranten. T, ROOD-lid en lid van de studentenraad, vertelt: ‘Ik had het bestuur nog nooit zo gestrest gezien. Ze gingen niet goed met de vragen om, en het leek erop dat dat de ondernemingsraad ook in het harnas joeg.’ Het moge duidelijk zijn: het bestuur staat onder druk.

Omdat er in Nijmegen meerdere ROOD-groepen zijn, was het donderdag weer tijd voor overleg. In een kantoortje in de ondergang sloten zes nieuwe mensen aan bij het overleg, wat, inclusief diegenen die al leden waren, voor een goed gevuld zaaltje zorgde. Daar besloot de donderdaggroep dat ze op zaterdag een leesgroep wilde organiseren, waarbij het eerder genoemde pamflet gelezen zou worden.

Wageningen Het is rustig in Wageningen. De studenten worden vrijwel niet gehinderd en staan al dagen zonder problemen op de brug bij Campus Forum. Eigenlijk is het bijna saai hoe solide de demonstratie verloopt en incidenten zijn schaars. Bij aankomst werd echter verteld dat dronken studenten de nacht ervoor door het kamp waren gelopen en mensen wakker hadden gemaakt. Er staan 's nachts beveiligers voor het kamp om de veiligheid van kameraden te waarborgen en andersom om ervoor te zorgen dat de studenten niets kapot maken.

Ook die avond gebeurde er weinig, tot ongeveer 11 uur toen een zionist (die waarschijnlijk op de universiteit werkt, want hij vermeldde dat dit conflict zich uitstrekte tot "zijn promovendi, van wie er één uit Israël komt en in conflict kwam met een Spaans-Pakistaanse medestudent die zich uitsprak voor Palestina (het verhaal was me echter onduidelijk)" en zo laat op de avond op het wonderbaarlijke idee kwam om ons op een belerende manier te vertellen hoe we niets weten over het conflict. Hij stoorde zich vooral aan een poster waarop "worldwide Intifada" stond. Uiteindelijk werd hij meegenomen door de bewakers.

Later op de avond arriveerde een meer welkome gast. Jimmy Dijk had eerder die avond een bijeenkomst in Wageningen en omdat hij in de buurt was, bracht hij een bezoek aan het kamp. Hij nam uitgebreid de tijd om met iedereen te praten en zijn steun te betuigen aan de studenten. Op de vraag of ROOD en de SP in de toekomst ooit samen zullen gaan zei hij beslist nee. Jammer Jimmy, maar even goede vrienden zullen we maar zeggen.

Wat betreft het voldoen aan de eisen zijn ze nog geen stap dichterbij gekomen. Ze mogen in ieder geval tot na het weekend blijven. Vandaag (zaterdag) werd er een verklaring uitgegeven door het personeel van de WUR waarin ze zich uitspreken tegen het beleid van de universiteit en hun keuze om de banden met Israëlische instellingen niet te verbreken. Dit terwijl we gisteravond te horen kregen dat Leiden de banden met deze instellingen zal heroverwegen. We zijn er nog lang niet, maar er is hoop om aan vast te houden.

Nijmegen

Inmiddels werd het duidelijk dat de gemoederen wel een beetje tot bedaren gebracht werden. Alhoewel de sfeer in het kamp nog steeds goed werd, begonnen demonstranten vaker te zeggen dat ze moe begonnen te raken.

Desondanks stond er weer een actie gepland. In plaats van een bezetting, kozen de demonstranten er vandaag voor om over de campus te marsen. Voor de extra kick liepen ze ook een lange tijd over de weg. Dit zorgde voor een kleine disruptie in het verkeer, dat slechts stapvoets achter de demonstranten aan kon lopen. Ook gingen er een aantal demonstranten de gebouwen in, om daar leuzen door de megafoon te roepen. Het eindigde wederom met Palestijnse vlaggen op het collegezalencomplex. Dit alles tot grote ergernis van het college van bestuur.

Aan het einde van de dag wordt het tentenkamp geherstructureerd. Er worden twee grote partytenten in het midden van het kamp gezet, en er worden een aantal tenten verplaatst. Met zo'n tachtig tenten gaat het tentenkamp het weekend in.