Verslag bezetting Academiegebouw Shelter Our Students

Donderdag 9 September heeft ROOD Groningen als onderdeel van Shelter Our Students het academiegebouw bezet om op te komen voor dakloze internationale studenten. Dit gebeurde na een zogenaamde ‘Mars der Daklozen’ die van de Grote Markt naar het Academiegebouw ging. Na negen uur lang onderhandelen zijn de actievoerders weer weggegaan met vier bijna volledig ingewilligde eisen.

Shelter Our Students is een samenwerkingsverband tussen een aantal activistische organisaties opgezet door ROOD Groningen. SOS werd opgericht als een reactie op de grote hoeveelheid voorspelde dakloze internationale studenten. Om dit tegen te gaan heeft SOS een couchsurfing initiatief opgezet op sosgroningen.nl om studenten tijdelijk bij een stadjer te kunnen laten slapen. Echter zochten zij ook nog een structurelere oplossing dus volgden er in korte tijd een aantal acties. “Het is belachelijk dat wij studenten dit nu moeten oplossen, de gemeente en uni moeten een lange termijn oplossing regelen,” aldus Ken Hesselink.

Vrijdag de week voor de bezetting zette Shelter Our Students tenten op het plein voor het academiegebouw en gingen ze flyeren om aandacht te krijgen voor de enorme woningnood onder internationale studenten. De maandag daarop volgde een bannerdrop tijdens de opening van het academisch jaar, waarbij de problemen van docenten werden verbonden met die van de dakloze studenten. Ondertussen werden al dagen posters verspreid bij winkels en opgehangen overal om aandacht te vragen voor het probleem.

• Studenten schilderen banners voor de bannerdrop bij de opening van het academisch jaar

Als klap op de vuurpijl was er die donderdag de ‘Mars der Daklozen’ georganiseerd. Hierbij liepen meer dan tweehonderd studenten naar het academiegebouw. De meesten wisten echter niet dat hen daar een bezetting te wachten stond. De bezetting was in het geheim gepland en er was al een team naar binnen gegaan om de deuren open te houden wanneer de menigte naar binnen wilden gaan. Eenmaal aangekomen werd aangekondigd dat ze naar binnen zouden gaan, waarna een groot gedeelte van de studenten dat ook deed. Een bewaker probeerde het nog tegen te houden, maar werd door de groep aan de kant geduwd. Hierbij was de bezetting begonnen.

De bezetters schaarden zich op de grote trap en zeiden niet weg te gaan voordat hun vier eisen waren ingewilligd. Deze stonden in een recent gepubliceerd statement die door mensen ondertekend kon worden. Ten eerste wilden ze per direct gratis noodopvang voor alle dakloze studenten. Ten tweede wilden ze dat er beter gecommuniceerde wordt door de universiteit naar toekomstige studenten. Nu kwamen er namelijk veel naar Nederland met de illusie makkelijk een huis te kunnen vinden. Ten derde eisten ze dat er 2000 studenten woningen op een campus bij Zernike worden gebouwd. En als laatst wilde SOS dat de RUG en gemeente zich uitspraken tegen de huidige manier van financiering van het hoger onderwijs en voor instrumenten om de stroom van internationale studenten te kunnen inperken.

Bij binnenkomst in het gebouw werd een speech gehouden. Ondertussen kwamen de gemeente met politie al naar het Academiegebouw toe. Deze partijen wilden dat de studenten onmiddellijk het pand gingen verlaten. Echter met wat om praten en een belletje naar de universiteit werd toch besloten om in onderhandeling te gaan. Dus een tijd later arriveerde een groep bestaand uit een van de leden van het College van Bestuur van de universiteit, de woordvoerder van de RUG, en de wethouder verantwoordelijk voor onder andere wonen. Zij gingen in gesprek met drie studenten aangewezen en voorbereid als het onderhandelingsteam van Shelter Our Students.

Bijna onmiddellijk na aankomst heeft van de bezetters heeft de Rijks Universiteit Groningen alle ingangen op slot gedaan, met op sommige plekken letterlijk extra hangsloten. Dit was vervelend want SOS had een uitgebreid programma gepland. Dit kon helaas voor een groot deel niet doorgaan, omdat mensen en materialen niet naar binnen konden. Waardoor onder ander het kraakspreekuur was afgezegd. Ook was dit een probleem voor het eten, want het eten dat De Schop had voorbereid werd niet meer binnengelaten. Een creatieve oplossing hierop was het met touwen omhoog takelen van broden door het raam, maar dit ging niet lukken met het echte eten. Ook de journalisten werden niet binnengelaten, waardoor de dreiging van een eenzijdig verhaal ontstond. Wel werden interviews gegeven vanuit het raam op een hoog, maar ideaal was dit niet te noemen.

• ROOD leden staan boven in het Academiegebouw tijdens de bezetting

Na een introductie gesprek bleek al snel het grote probleem de gesloten deuren te zijn. Daarom besloot het onderhandelingsteam samen met de groep om niet verder te onderhandelen tot de deuren opengingen. Het onderhandelingsteam praatte namelijk regelmatig met de groep om een update te geven over de onderhandelingen en om te kijken want de rest vond. Ook was besloten niet weg te gaan tot de groep tevreden was. De universiteit wist echter ook dat het voor hen nadelig zou zijn om de deuren open te doen aangezien de groep bezetters waarschijnlijk veel groter zou worden. Dus op journalisten na mochten er niemand naar binnen en liepen de onderhandelingen vast. De sfeer was gespannen.

Ondanks de dichte deuren werd het eten toch naar de ingang gebracht. Hier heeft de niet volledig geïnformeerde pandbeheerder met studenten het eten naar boven gebracht door middel van een soort overdracht waarbij geen nieuwe mensen naar binnen kwamen. Het eten en de journalisten kwamen vlak na elkaar binnen en de moraal ging flink omhoog. Het was een enorme pan gevuld met biologisch vegetarisch eten met daarnaast nog een salade. Er was genoeg voor iedereen en ook sommige journalisten hebben meegegeten. Met gevulde maag en de media achter hen gingen de studenten weer de onderhandelingen in om op de eisen in te gaan.

Aan het begin van de bezetting zat iedereen op de trap. Hier zijn ze echter weg gegaan, omdat ze niet de promoties die nog in volle gang waren wilden verstoren. Voor de rest van de bezetting zaten de studenten lukraak door het pand heen allerlei activiteiten te doen. Mensen speelden bordspellen, maakte buttons, schilderde protestborden, of zaten lekker te kletsen. Af en toe kwamen ze samen om input te geven voor de onderhandelingen of voor een speech van een docent of deelnemer. Veel nieuwe mensen leerden elkaar kennen en er was een goede sfeer.

Na zo’n negen uur aan onderhandelen waren de universiteit en gemeente bereid om bijna alle eisen in te willegen. Het grootste struikelblok was het ‘gratis’ van de noodopvang eis. De wethouder vond dit lastig te rechtvaardigen naar de gemeenteraad en ook wilden ze het principieel gezien niet. Er was hierover nog veel discussie binnen de groep bezetters, maar uiteindelijk werd akkoord gegaan met een verlaging van de prijs zowel de nieuwe als de al bestaande noodopvang. Dit zorgt ervoor dat een stuk minder internationals financiële problemen krijgen.

Verder hebben ze toegezegd met de hulp van SOS alle dakloze studenten in nieuwe noodopvang te plaatsen. Dit gaat om zo’n 200 studenten. Ook zullen ze communicatie naar nieuwe studenten over wonen verbeteren. Verder staat er nu op zwart wit dat de nieuwe campus niet ten koste van de sociale huurwoningen zal zijn. Dat het geen studio’s maar kamers zullen worden en dat internationals voorrang krijgen. Als laatste is er een statement uitgebracht die zich uitspreekt tegen het huidige financieringsmodel van het hoger onderwijs en voor instrumenten om het aantal nieuwe studenten in te perken.

Toen de deal eenmaal gesloten was, waren de bezetters enorm blij. Na wat opruimen zijn ze op een terras bier gaan drinken om het succes te vieren. Deze bezetting laat duidelijk zien dat directe actie een heel erg effectief middel is. Als het die dag bij de mars was gebleven, dan was waarschijnlijk geen enkele van de eisen werkelijkheid geworden. Het loont om iets radicaler op te treden en het heft in eigen handen te nemen. Ook laat deze bezetting het belang van samenwerking binnen links zien. Ook al had ROOD Groningen dit opgezet, zonder de Groninger Studentenbond, Internationale Socialisten Groningen, DAG, Lijst Calimero, Groningen Feminist Network, JS Groningen, en CJB Groningen, was dit nooit gelukt. Uit elke beweging stappen actieve mensen naar voren, waardoor je een heel actieve groep krijgt waar je veel mee kunt bereiken. Het is belangrijk om je eisen en acties niet te laten verzwakken, maar mensen onderschatten toch de berijdbaarheid van organisaties op dit gebied. Hopelijk gaan we vaker grote campagnes doen met echte resultaten.

• De bezetters zijn net het gebouw binnen