Bouwen, bouwen, bouwen aan een beweging tegen vastgoedkapitaal

Nederland worstelt al langer met een woonprobleem: hoge huur, slechte woonomstandigheden en een stijgend tekort. Als het aan de VVD en hun Kamerlid Daniël Koerhuis ligt gaat de overheid dit probleem oplossen door te bouwen, bouwen, bouwen! en is het dan klaar. Helaas maakt Koerhuis een grote misser als het gaat om het oplossen van de woonproblematiek. Er moet ook meer gebouwd worden, maar zonder een goede aanpak eindigen deze nieuwe woningen evenals de bestaande in de zakken van investeerders die torenhoge huurprijzen vragen die niemand kan betalen. De gevolgen hiervan zijn ons al bekend: te hoge huurprijzen, leegstand en een steeds groter wordend woningtekort. De woonprotesten in Amsterdam, Rotterdam en Den Haag moeten het begin vormen van een beweging om dit tegen te gaan.

De woonproblematiek raakt heel veel mensen in Nederland, vooral ook jongeren. Het begint al op het moment dat je het huis uit wil, bijvoorbeeld om te gaan studeren. Ons land heeft op dit moment een tekort van ruim 50.000 studentenkamers. Hierdoor hebben de meeste studenten geen mogelijkheid een betaalbare kamer te vinden, en blijven thuiswonen met lange reistijden. Maar ook daarna, of als je gelijk gaat werken houdt het niet op. Starters zitten gebonden aan aan extreme inkomenseisen, hoge huurprijzen en het kopen van een woning is in de meeste gevallen totaal onbereikbaar. Het beginnen van je werkende leven start niet meer in een frisse nieuwe woning maar vindt steeds vaker plaats achter het bureau van de oude studentenkamer of vanuit de ouderlijke slaapkamer. 

Als ROOD hebben wij ons altijd ingezet voor jongeren die te maken hebben met woonproblematiek. Zo organiseerden we de jaarlijkse Huisjesmelker van het jaar-verkiezing waar de ergste huisjesmelkers hard aangepakt werden op absurde handelingen. Ook is er veel lokaal activisme geweest door ROOD-groepen, bijvoorbeeld bij vastgoedeigenaar Camelot, waar de vreemdste bedragen gevraagd werden bij studentenkamers. Ook doen wij mee aan Shelter our Students, een initiatief waar dakloze internationale studenten in Groningen een slaapplek aangeboden krijgen bij een andere student, uit pure noodzaak. Deze week hebben zij zelfs (net als in 2018) de universiteit bezet om aandacht te vragen en een oplossing te eisen. Dat dit opnieuw nodig was laat zien dat er nog altijd geen oplossing is.  

Individuele actie is niet genoeg: de woonproblematiek is een probleem dat we collectief moeten aanpakken. Investeerders en particulieren zien woningen als een beleggingsobject in plaats van een levensbehoefte. Hun belangen staan rechtstreeks tegenover de huurders en woningzoekenden: zij willen zo veel mogelijk winst dus vragen hoge huren en laten onderhoud zitten. Door het gebrek aan betaalbare woningen pikken huurders veel en kunnen huisbazen wet- en regelgeving negeren. Ook de woningcorporaties, die sinds de privatiseringen steeds meer als bedrijf worden gerund, staan vaak niet aan onze kant. 

Daarom is het tijd voor collectieve actie. De aankomende woonprotesten zijn hiervan het begin. Nu is het zaak om de vele verschillende lokale initiatieven en actiegroepen bij elkaar te brengen in lokale actiecomités. Ook als ROOD zijn we hier in een paar plekken al mee begonnen. Samen kunnen we namelijk een vuist maken tegen de huisjesmelkers en vastgoedspeculanten. Tegen de verkoop van sociale huur en huisuitzettingen bij sloop. En kunnen we bouwen aan onafhankelijke organisaties van huurders en woningzoekenden die hun belangen goed kunnen verdedigen. 

Bij die sociale druk hoort ook politieke druk. Linkse partijen moeten onverdeeld staan achter de belangen van huurders en woningzoekenden. In Zweden, waar de huur wordt bepaald door onderhandelingen van huurdersbonden met huisbazen, liet de linkse partij Vänsterpartiet de regering vallen omdat ze markthuur wilden introduceren. In het ‘document op hoofdlijnen’ van de VVD en D66 staat dat ze vooral onbetaalbare ‘middenhuur’ willen bouwen en ‘scheefwoners’ uitroken met torenhoge ‘marktconforme huurprijzen’. Keiharde oppositie hiertegen is noodzakelijk.

We moeten de sociale en politieke druk opvoeren zodat we toekunnen naar een daadwerkelijke oplossingen. Bouw meer sociale huurwoningen om de wachtlijsten te verkorten. Onteigen beleggers en huisjesmelkers en verbied speculatie. Democratiseer de corporaties en breng woningen onder beheer van huurders en woningzoekenden. Verlaag de huren zodat ze voor iedereen betaalbaar zijn. Kortom: een einde aan de ‘woningmarkt’ en voldoende betaalbare huisvesting voor iedereen.