22 augustus 2023
ROODEnige tijd geleden, op 26 juni, werd de Russische socioloog, publicist en socialistische commentator Boris Joeljevitsj Kagarlitski gearresteerd en afgevoerd naar Syktyvkar, hoofdstad van de Republiek Komi. Kagarlitski bevindt zich momenteel in de cel in afwachting van een rechtszaak. Op 7 augustus is hij toegevoegd aan het zogenaamde register van extremisten en terroristen, wat verregaande beperkingen van vrijheid van meningsuiting met zich meebrengt.
De aanklacht tegen Kagarlitski van het Russische Openbaar Ministerie – ‘rechtvaardiging van terrorisme’ – is absurd en duidelijk politiek gemotiveerd. De socioloog heeft zich de afgelopen jaren uitgesproken tegen het beleid van de regering, dat dient om de belangen van een minuscule groep oligarchen te bevorderen. Omdat er geen geldige reden bestond om het oppositielid te arresteren, hebben ze er nu een verzonnen.
In mei 2022 heeft het Openbaar Ministerie Kagarlitski de status van ‘buitenlands agent’ gegeven. Waar deze categorie vroeger alleen toepasbaar was op maatschappelijke organisaties die geld ontvingen uit het buitenland, heeft de Doema in 2022 wetten aangenomen die het begrip aanzienlijk verbreed hebben. Zo hoeft men tegenwoordig geen financiële banden met het buitenland te hebben om buitenlands agent te zijn – een kritische houding tegenover de regering is genoeg.
Deze aanpassingen van het wetboek zijn niet alleen opzettelijk vaag, maar ook in enorme haast doorgevoerd. Kagarlitski moest zijn persoon midden april registreren als 'massa-informatiemiddel' zodat hij de status van buitenlands agent kon krijgen. (Voor de registratie van een individu als massa-informatiemiddel bestond geen procedure.) Het probleem was dat de registratie dertig dagen in beslag neemt terwijl zijn registratie als 'buitenlands agent' eerder rond moest zijn. Omdat het onmogelijk was aan bovengenoemde eisen te voldoen, is dit hem toen vergeven.
Het is duidelijk dat Kagarlitiski nu vervolgd wordt om hem de mond te snoeren. Hoewel dit verre van de eerste politiek gemotiveerde strafzaak in de Russische Federatie is, is deze zaak toch opvallend. Het is namelijk de eerste keer dat een lid van de linkse niet-parlementaire oppositie met een groot publiek met succes is opgepakt. De strafzaken tegen vakbondsleider Kirill Oekraïntsev en het anarchistische collectief Set kregen minder aandacht van het publiek en de socialist Andrej Rudoj is het gelukt op tijd het land te verlaten.
Het YouTube-kanaal ‘Rabkor’, waarvan Kagarlitski de hoofdredacteur is, heeft banden met veel zichtbare leden van de buitenparlementaire oppositie – waaronder de liberale en sociaaldemocratische. Velen van hen hebben zich al uitgesproken voor de vrijlating van Kagarlitski. Ook bekend Youtuber Jevgeni Bazjenov (bekend als ‘BadComedian’) heeft zich uitgesproken voor de vrijlating van Kagarlitski. Hoe dit de strafzaak zal beïnvloeden, moet nog blijken.
De arrestatie van Boris Kagarlitiski is een schande. De rechtspraak is niet neutraal, maar dient de belangen van de heersende kliek - in Rusland net zo goed als in Nederland. Er zal geen einde komen aan uitbuiting, onderdrukking, oorlog en ander onrecht voordat de heerschappij van het kapitalisme omvergeworpen is. Deze waarheid moet uitgesproken kunnen worden.
Wij geven blijk van onze solidariteit en eisen: vrijheid voor Boris Kagarlitski! Свободу Борису Кагарлицкому!